Lovci su najznačajni faktor kod suzbijanju bjesnila

Sve češće u Crnoj Gori susrećemo se sa pojavom bjesnila, infektivnog (virusnog), oboljenja divljih (srna, divokoza, jelenske divljači, zečeva, divljih svinja, lisica, vukova, jazavaca, vjeverica, ptica i drugih) i domaćih životinja pa čak i čovjeka. Uzročnik ovog smrtonosnog oboljenja je virus koji se najčešće unosi u organizam ujedom. Virus bjesnila se sa mjesta ujeda putem nerava prenosi do mozga, poslije čega liječenje nema efekta.  

Bjesnilo se najčešće javlja kod lisica. Inkubacija iznosi oko 14 dana, nakon čega se javljaju prvi znaci oboljenja koje traje 5 - 6 dana, s tim što se u posljednja 2 dana manifestuju znaci paralize. Oboljela lisica obično gubi strah od čovjeka i može da se sretne u naseljima, na ulici, u dvorištu i drugim sličnim mjestima. Luta  i ugriza sve što joj stane na put. Apetit je poremećen tako da grize i guta kamenje, drvo, razni otpad i drugo.

Dijagnoza se postavlja na osnovu laboratorijskog nalaza, a na analizu se šalje leš ili samo glava sumnjive na bijesnilo životinje.

Uloga lovaca u suzbijanju bjesnila lisica je velika i nezamjenjiva jer je smanjenje njene populacije najznačajniji zadatak u borbi protiv ove opake bolesti. U novije vrijeme se primjenjuje i oralna vakcinacija putem mamaca u kojima se nalazi vakcina. I kod ovog metoda nezaobilazni faktor su lovci jer oni postavljaju mamce i vrše ostrjel radi analize uspješnosti vakcinacije divljih životinja u cilju obaveznog sistematskog praćenje zdravstvenog stanja životinja kojeg vrši Veterinarska uprava.

Organizovano prorjeđivanje populacije lisica, a po potrebi i drugih divljih životinja, vrši se na osnovu Operativnog programa zdrastvene zaštite životinja kojeg donosi Vlada Crne Gore - Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja na osnovu Zakona o veterinarstvu i Zakona o budžetu Crne Gore. Proređivanje populacije vrše lovci po riješenju veterinarskog inspektora, uz naknadu, u opštinama u kojima je u posljednjih 12 mjeseci registrovano oboljenje – Pljevlja, Kolašin, Šavnik, Žabljak, Plužine, Podgorica, Danilovgrad, Nikšić, Cetinje, bar, Kotor i Herceg Novi. Obaveza je odsijecanja glave i slanje u Specijalističku veterinarsku laboratoriju.

Lovci su detaljno preko svojih udruženja, korisnika lovišta, upoznati od strane Lovačkog saveza Crne Gore sa Operativnim programom i sa načinom njegove realizacije.

Operativnim programom zdrastvene zaštite životinja predviđene su isplate naknada za odstrijeljene lisice ili vukovau visini 20 eura po uzorku, a u ukupnom broju do 180 odstrijeljenih životinja. Isplata  se vrši po ispostavljenoj fakturi najkasnije do kraja mjeseca, za prethodni mjesec (zaključno do početka mjeseca decembra) na osnovu dostavljenog zahtjeva od strane Lovačkog saveza za isplatu naknada za odstrijeljene lisice ili vukove, za lovačka društva pojedinačno. Uz zahtjev se dostavlja rješenje veterinarskog inspektora i brojevi žiro računa lovačkih društava na koja će sredstva biti uplaćena. Isplata  se vršiti za odstrijeljene lisice ili vukove u tekućoj godini.

Sa ovom i drugim bolestima životinja, uzrocima nastajanja, načinom slanja materijala u veterinarske ambulante i  Specijalističku veterinarsku laboratoriju, kao i načinom neškodljivog uklanjanja leševa ili djelova leševa poslije uzimanja uzorka lovci su upznati putem teoretske i terenske obuke koju obavljaju u cilju polaganja lovačkog ispita, a detaljno su opisani u stručnim publikacijama u izdanju Lovačkog saveza Crne Gore „Priručnik za polaganje lovačkog ispita“ i „Lovstvo“.

Oralna vakcinacija putem mamaca u kojima se nalazi vakcina u cilju suzbijanja bjesnila u našoj zemlji počeće krajem ove godine. O ovom projektu lovci i cjelokupna javnost biće upoznata u skorije vrijeme. Vakcinacijom će biti obuhvaćene divlje životinje na cijeloj teritoriji države.